W dniu 19.04.2021 r. w Dzienniku Ustaw RP opublikowana została ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wchodzi w życie 20 maja 2021 roku i wprowadza rozwiązania mające na celu uporządkowanie coraz bardziej różnorodnego ruchu na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu pojazdów takich jak: hulajnogi elektryczne, deskorolki
i inne samopoziomujące urządzenia elektryczne, zdefiniowane jako urządzenia transportu osobistego oraz urządzenia bez napędu elektrycznego wspomagane siłą mięśni takich jak rolki, wrotki czy deskorolki zdefiniowane jako urządzenia wspomagające ruch.
Co zakładają nowe przepisy?
Nowelizacja obejmuje określenie statusu prawnego urządzeń transportu osobistego i urządzeń wspomagających ruch, statusu użytkowników poruszających się tymi urządzeniami, określenia nowej definicji drogi, wskazując, że droga przeznaczona może być także do ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, dopuszczalnej prędkości wskazanych urządzeń, uprawnień do kierowania i minimalnego wieku osób, które się nimi poruszają.
Wprowadzenie nowych definicji i zasad do Kodeksu drogowego
Hulajnoga elektryczna – pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.
Potocznie nazywane e-hulajnogi będą mogły poruszać się po drogach dla rowerów lub pasach ruchu dla rowerów,na drogach tych, tak samo jak na drogach dla pieszych, kierujący nimi będą musieli ustępować pierwszeństwa pieszym. W przypadku braku takiej infrastruktury, e-hulajnogą będzie można się poruszać po jezdni, na której dozwolony jest ruch z prędkością nie większą niż 30 km/h.Z chodnika lub drogi dla pieszych, e-hulajnogą będzie można korzystać w drodze wyjątku: gdy chodnik znajduje się wzdłuż jezdni, po której pojazdy mogą poruszać się z prędkością większą niż 30 km/h i nie ma tam drogi lub pasa ruchu dla rowerów. Z e-hulajnogi nie można korzystać w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Nie wolno ciągnąć nią innego pojazdu czy przewozić na niej innych osób, zwierząt i ładunków. Prowadząc e-hulajnogę na chodniku należy też poruszać się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego i nie utrudniać im ruchu.Maksymalna prędkość z jaką można się będzie poruszać e-hulajnogą ma wynosić 20 km/h. Uprawnione do poruszania się takim pojazdem będą miały osoby posiadające kartę rowerową lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T – dotyczy to osób, które nie ukończyły 18 lat. Natomiast osoby dorosłe powyżej 18 roku życia nie będą musiały posiadać żadnych uprawnień.Nowe przepisy zabraniają dzieciom do 10 roku życia kierowania
e-hulajnogą na drodze. Dzieci takie będą mogły korzystać z wymienionych pojazdów wyłącznie w strefie zamieszkania i pod opieką osoby dorosłej. Postój (pozostawienie)
e-hulajnogi dopuszczone będzie na drodze dla pieszych w miejscu do tego przeznaczonym, w razie braku takiego miejsca – jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika najbardziej oddalonego od jezdni oraz równolegle do jej krawędzi przy zachowaniu określonych warunków.
Urządzenie transportu osobistego – pojazd napędzany elektrycznie z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.
Takie pojazdy jak np. deskorolki elektryczne, czy elektryczne urządzenia samopoziomujące mogą poruszać się po drogach i pasach dla rowerów z prędkością do 20km/h, a z chodników i dróg dla pieszych tylko w przypadku braku infrastruktury rowerowej z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego. Pozostałe przepisy dotyczące uprawnień, zakazu prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości i po użyciu alkoholu są analogiczne jak w przypadku hulajnóg elektrycznych. Dzieci mogą korzystać z wymienionych pojazdów wyłącznie w strefie zamieszkania i tylko pod opieką osoby dorosłej i zabraniają dzieciom do 10 roku życia kierowania nimi na drodze.
Urządzenie wspomagające ruch – urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny przeznaczony do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni, będą to m.in. rolki, wrotki, deskorolki czy hulajnogi napędzane siłą mięśni. Zatem urządzeniem wspomagającym ruch będzie zwykła hulajnoga, ale już nie e-hulajnoga.
Osoby poruszające się rolkami, wrotkami, deskorolkami, czy hulajnogami będą mogły korzystać z drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów. Pamiętając, że na tej ostatniej obowiązuje ruch prawostronny. Korzystając zaś z drogi dla pieszych należy zachowywać prędkość zbliżoną do prędkości pieszego, a także ustępować pieszym pierwszeństwa i nie utrudniać im ruchu. Przekraczając jezdnię należy zachować szczególną ostrożność korzystając z przejazdu dla rowerów lub przejścia dla pieszych. W strefie zamieszkania osoba poruszająca się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch może korzystać z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem podobnie jak pieszy. Osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch zabrania się: poruszania się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku, ciągnięcia pojazdu, czepiania się pojazdów i poruszania się tyłem.
Wpływ nowelizacji Kodeksu drogowego na uprawnienia straży gminnych (miejskich)
Strażnicy gminni (miejscy) posiadają uprawnienia do wykonywania kontroli drogowej wobec:
- kierującego pojazdem niestosującego się do zakazu ruchu w obu kierunkach, określonego odpowiednim znakiem drogowym;
- uczestnika ruchu naruszającego przepisy o:
- zatrzymaniu lub postoju pojazdów,
- ruchu motorowerów, rowerów, wózków rowerowych, hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego, pojazdów zaprzęgowych oraz o jeździe wierzchem lub pędzeniu zwierząt,
- ruchu pieszych oraz osób poruszających się przy użyciu urządzeń wspomagających ruch,
- ograniczeniu ruchu w strefie czystego transportu, określonej w uchwale rady gminy i przepisach odrębnych,
- nacisku osi.
Wobec „nowych” uczestników ruchu drogowego strażnicy gminni (miejscy) są upoważnieni od dnia 20 maja 2021 roku do:
- zatrzymania pojazdu, osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch lub jadącego wierzchem;
- sprawdzania dokumentów stwierdzających uprawnienie do kierowania pojazdem, oraz weryfikacji danych o kierującym pojazdem w centralnej ewidencji kierowców;
- legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi, używania pojazdu lub urządzenia wspomagającego ruch;
- wydawania poleceń:
- osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego bezpieczeństwu,
- kontrolowanemu uczestnikowi ruchu – co do sposobu zachowania.
Nowelizacja Kodeksu drogowego wprowadza również nowe wykroczenie do Kodeksu wykroczeń, tj.:
„Art. 86a. Kto, kierując rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego albo poruszając się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch na chodniku lub na drodze dla pieszych, nie porusza się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego lub nie ustępuje pierwszeństwa pieszego, podlega karze grzywny albo kary nagany.”
W zakresie posiadanych uprawnień strażnicy gminni (miejscy) będą mogli dokonywać kontroli ruchu drogowego w zakresie naruszania przepisów określonych w art. 86a, 88, 90, 92 § 1 i 2, 94 § 1, czy art. 97 Kodeksu wykroczeń, za naruszenie, których grożą kary grzywny albo kary nagany.